در یک بارداری موفق، اسپرم از طریق لولههای فالوپ حرکت می‌کند تا به تخمک برسد و آن را بارور کند. تخمک بارور به رحم می‌رود، رشد می‌کند و به یک جنین سالم تبدیل میشود. اگر لولههای رحم مسدود شده باشند، اسپرم نمی‌تواند خود را به تخمک برساند. مشکلات رحم و لولههای رحمی معمولاً با آزمایش هایی مانند هیستروسالپنگوگرافی تشخیص داده می‌شوند. در این مقاله می‌توانید کابرد عکس رنگی رحم و نحوهٔ انجام آن آشنا شوید.
عکس رنگی رحم یا هیستروسالپنگوگرافی چیست؟
هیستروسالپنگوگرام (HSG) یک نوع آزمایش است که با رنگ اشعه ایکس انجام میشود و از آن برای تشخیص مشکلات ناباروری استفاده میشود. در این آزمایش، اشعه ایکس تصاویری از حفره رحم و لولههای فالوپ را در حالی که با رنگ مخصوصی پر شده‌اند، ثبت می‌کند. هیستروسالپنگوگرافی می‌تواند مشکلاتی مانند انسداد لولههای فالوپ و شکل نامنظم رحم که مانع باردار شدن بیمار میشود را تشخیص دهد.
زمان انجام هیستروسالپنگوگرام
این آزمایش، در ۲ هفته اول چرخه قاعدگی (۷ الی ۱۱ام سیکل قاعدگی) بیمار و قبل از تخمک‌گذاری انجام میشود که در این بازه زمانی احتمال بارداری بیمار کم است. اگر بیمار باردار باشد یا اگر عفونت لگنی داشته باشد، نباید HSG انجام دهد. HSG می‌تواند به پزشک متخصص کمک کند تا ببیند لولههای فالوپ رحم باز هستند یا مسدود شده‌اند چراکه لولههای فالوپ باید باز باشند تا لقاح انجام شود. با این اطلاعات پزشک می‌تواند متوجه شود که علت مشکلات باروری بیمار چیست.
نحوه انجام HSG یا هیستروسالپنگوگرام
هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم با بیهوشی برای پیدا کردن انسداد لولههای رحم و ناهنجاری‌های رحم مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع آزمایش با وارد کردن لوله‌ای به دهانۀ رحم، نوعی رنگ مخصوص را درون دهانه رحم تزریق می‌کنند. پس از آن ممکن است بیمار احساس گرفتگی ماهیچه‌ها و ناراحتی کند. رنگ از دهانۀ رحم وارد لولههای رحم میشود. بعد از تزریق رنگ تصویربرداری انجام می شود. اگر رنگ از انتهای لوله های رحم خارج شود نشان دهنده ی این است که انسدادی وجود ندارد. در مواردی هم ممکن است hsg، گرفتگی های کوچک مسیر لوله های رحم را برطرف کند اما در صورت وجود انسداد، ممکن است نیاز به تکرار hsg باشد. همچنین پس از انجام هیستروسالپنگوگرافی ، احتمال عفونت دستگاه تناسلی وجود دارد، لذا ممکن است پیش از انجام آن و در زمان نوبت دهی عکس رنگی رحم برای شما آنتی‌بیوتیک تجویز شود.
آیا انجام هیستروسالپنگوگرام دردناک است؟
ممکن است بیمار در حین انجام آزمایش و بعد از آن کمی درد احساس کنید. همچنین ممکن است در حین وارد شدن رنگ در رحم مقداری گرفتگی احساس کنید. اگر لوله‌ها مسدود باشند، این گرفتگی کمی بیشتر احساس میشود. این احساس درد نیز ممکن است تا چند ساعت پس از عمل وجود داشته باشد. شما می‌توانید با تجویز پزشک برای کاهش درد مسکن مصرف کنید.
عوارض عکس رنگی رحم
ممکن است بیمار بعد ازانجام آزمایش هیستروسالپنگوگرام دچار عوارضی مانند سرگیجه، ناراحتی معده یا حالت تهوع و مقدار کمی خونریزی واژینال به مدت ۱ یا دو روز شود. بهتر است از پد بهداشتی استفاده شود چرا که ممکن است اضافه رنگ از واژن خارج شود. به طور کلی اگر بیمار بعد از انجام HSG، احساس درد زیادی نکرد مشکلی برای انجام کارهای عادی وجود ندارد و می تواند کارهای روزمره خود را انجام دهد.
علائم عفونت بعد از عکس رنگی رحم
عفونت بعد از انجام آزمایش عکس رنگی رحم بیشتر مربوط به واکنش رحم به ماده حاجب است که ترشح واژینال با بوی نامطبوع، از حال رفتن یا تب، درد یا گرفتگی در ناحیه شکم، استفراغ و خونریزی شدید واژن، از علائم و نشانه های عفونت رحم است که در صورت مشاهده هر گونه علائم، با پزشک متخصص خود تماس بگیرید.
چه زمانی عکس رنگی رحم نباید گرفته شود؟
در بعضی موارد ممکن است عکس رنگی رحم یا HSG برای بیمار مناسب نباشد. در صورت وجود یا احتمال وجود هر گونه عفونت در رحم و لگن، عفونت فعال یا عفونت مزمن، ابتلا به بیماری آمیزشی، سابقه حساسیت به ماده حاجب و احتمال بارداری، به پزشک اطلاع دهید و او را در جریان بگذارید.
نتیجه عکس رنگی رحم
پزشک متخصص با بررسی و مشاهده عکس رنگی رحم که با اشعه ایکس و ماده حاجب گرفته شده است، می تواند مشکلاتی مانند چسبندگی رحم، فیبروم‌های رحم، انسداد لولههای رحم، پولیپ رحم، هرگونه زخم در رحم، شکل، ساختار و ناهنجاری رحم را مورد بررسی قرار دهد.
مزایای انجام عکس رنگی رحم
مزایای هیستروسالپنگوگرافی عبارتند از :
- عکس رنگی رحم ریسک خطر کمتری را دارد.
- بعد از انجام عکس رنگی رحم هیچگونه آثار اشعه ایکس در بدن بیمار باقی نمی ماند.
- باز شدن لوله های رحم در اثر تزریق ماده حاجب انجام می شود.
- چسبندگی رحم در عکس رنگی مشخص می شود.
- اندومتریوز و فیبروم رحم در این روش قابل تشخیص است.
- گاهی از این روش برای درمان هم می‌توان استفاده کرد.
کلام اخر
در این مقاله به بررسی کاربرد عکس رنگی رحم و نحوه انجام آن پرداختیم. از این روش برای مشاهده وضعیت درون رحم استفاده میشود و از رنگ و دستگاه اشعه ایکس برای این نوع آزمایش استفاده میشود. توجه داشته باشید که تشخیص ناباروری با آزمایش عکس رنگی رحم خطری ندارد و می توانید با تجویز پزشک از این روش استفاده کنید.
